Project 5: Ooglidrandontsteking (blefaritis): wat gebeurt er in de praktijk?

De belangrijkste behandelopties voor patiënten met blefaritis zijn ooglidrandhygiëne en topicale antibiotica. Voor beide is beperkt bewijs van effectiviteit. Dit observationele onderzoek beoogt meer inzicht te krijgen in de ervaringen van zowel huisartsen als patiënten met deze twee behandelingen.

De NHG-standaard “Het rode oog” adviseert als eerste keus behandeling bij blefaritis ooglidrandhygiëne, gericht op de disfunctie van de talgproducerende Meiboomkliertjes. Bij klachten langer dan 1 maand of bij een stafylococcen blefaritis (heftige blefaritis anterior), worden topicale antibiotica geadviseerd. Hiermee volgt de standaard de richtlijn en de patiëntinformatie van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap. Uit Nivel data blijkt dat 77% van de recepten voor fusidinezuur ooggel uitgeschreven bij de ICPC-code voor blefaritis/chalazion/hordeolum wordt voorgeschreven op de dag van diagnose (niet gepubliceerde data). Dit doet vermoeden dat er niet altijd gekozen wordt voor ooglidrandhygiëne als initiële behandeling. De vraag is wat factoren zijn die bijdragen aan het opvolgen of afwijken van de richtlijn. Daar richt ons onderzoek zich op.

Voor beide behandelopties is er maar beperkt bewijs van effectiviteit, zo bleek onder meer uit een Cochrane review uit 2012. Topicale antibiotica in vergelijking met een placebo bleek in weinig studies effectief na gemiddeld 14 dagen en ooglidrandhygiëne leek symptoom verlichting te geven maar geen genezing.      Goede studies in de huisartsenpraktijk ontbreken. Naast mogelijke positieve effecten hebben beide behandelingen ook nadelen: ooglidrandhygiëne vraagt veel van huisarts én patiënt. Het duurt per keer 10 tot 15 minuten en moet gedurende meerdere weken twee keer per dag uitgevoerd worden. De huisarts  heeft mogelijk onvoldoende tijd voor heldere instructies. Het gevolg kan zijn dat de therapietrouw beperkt is. In één studie bleek maar 55% van de patiënten ooglidrandhygiëne toe te passen na zes weken. Het grootste nadeel van (topicale) antibiotica is de ontwikkeling van resistentie.